“Gerra Zibila Euskal Herrian. Historia eta memoria”

2017ko maiatzaren 25 eta 26an

Vitoria-Gasteiz

Nahiz eta azken urteotan Euskal Herriko Guda Zibilari buruzko ekarpen baliagarriak egin di-ren, gertaera garrantzitsu honek jarraitzen du historiografiaren lehentasunezko arreta bereganatzen. Gaiari buruz 1987. urtean lehen biltzar akademikoa ospatu zenetik, ikerketan aurrerabideak aurkezteko topaketa zientifiko gutxi antolatu dira. Iaz guda hasi zela zortzi hamarkada bete ziren, eta aurten Gernika bonbardatu zutela 80. urteurrenaren oroitzapena; aukera ona berriro ikertzaileak biltzeko. Euskal Herriko Unibertsitateak eta Sancho el Sabio Fundazioak bat egin dute kongresu hau ospatzeko; bertan gerraren garrantzi historikoa eta berarekin loturiko azaldu diren zenbait memoria ikertzeko.

 

 

Antolatzailea eta zuzendaritza

Coro Rubio (UPV/EHU) eta Virginia López de Maturana (UPV/EHU)

Antolatzailearen batzordekideak

José Luis de la Granja (UPV/EHU); Santiago de Pablo (UPV/EHU); Ludger Mees (UPV/EHU); María del Mar Larraza (Universidad de Navarra); Jesús Zubiaga Valdi-vielso (Fundación Sancho el Sabio); Charo Martínez Díaz de Zugazúa (Fundación Sancho el Sabio).

Idazkaria

Germán Ruiz Llano

Batzorde zientifikoa

Peter Anderson (University of Leeds); Xosé M. Núñez Seixas (Ludwig-Maximilians Universität); Severiano Rojo Hernández (Aix-Marseille Université); Alfonso Botti (Università di Modena-Reggio Emilia); Xabier Irujo (Center for Basque Studies, University of Nevada); Leyre Arrieta (Universidad de Deusto); Francisco Javier Caspis-tegui (Universidad de Navarra); Virginia López de Matu-rana (UPV/EHU). Presidencia: Coro Rubio (UPV/EHU).

 

Antolatzaileak

GIU 14/30 Ikerketa taldea

Historia Garaikidearen Saila, UPV/EHU

Fundación Sancho el Sabio Fundazioa

Babesleak

Fundación Sancho el Sabio Fundazioa

Letren Fakultatea / Facultad de Letras, UPV/EHU

 

EGITARAUA

Osteguna, maiatzak 25

LEKUA : Fundación Sancho el Sabio Fundazioa (Vitoria-Gasteiz)

09:30 Ongietorria eta biltzarraren hasiera: Jesús Zubiaga (Fundación Sancho el Sabio Fundazioa), Iñaki Bazán (Letren Fakultatearen Dekanoa, Coro Rubio eta Virginia López de Maturana.

09:45 Inaugurazio-hitzaldia: Jesús Alonso Carballés (Université Bordeaux Montaigne): La memoria de la Guerra Civil en el espacio público vasco: una mirada a través de los monumentos.

10:30 EZTABAIDA

 

1. Mahaia: Represión franquista y exilio

Moderatzailea: Santiago de Pablo (UPV/EHU)

10:45 Gutmaro Gómez Bravo: La información retrospectiva: ocupación, clasificación y represión en la Auditoría de Guerra del Ejército del Norte.

11:05 Jon Penche: El exilio vasco en Francia: la labor del Departamento de Asistencia Social.

11:25-11:45: ATSEDENALDIA

11:45 Aritz Ipiña: Los médicos municipales de Bilbao y Donostia durante la Guerra Civil: servicio en los frentes de combate, re- presión franquista y exilio.

12:05 Erik Zubiaga: “Ley de guerra”. La jurisdicción militar franquista tras la toma de Bilbao.

12:25 Lauren Etxepare y Fernando García Nieto: La depuración en la administración franquista durante la posguerra: el caso de Luis Vallet de Montano.

12:50-13:30 EZTABAIDA

 

2. Mahaia: Prentsa, memoria eta emakumea

Moderatzailea: Ludger Mees (UPV/EHU)

10:45 Xabier Altzibar: Euskara eta euskal literatura gerratean. Eguna egunkariko idazleen lekukotasuna.

11:05 Ana Urrutia: Cecilia G. de Guilarte kazetaria, Errepublikako Iparraldeko Frontean izandako emakumezko ahots bakarra.

11:25-11:45: ATSEDENALDIA

11:45 Josu Santamarina y Xurxo M. Ayán: Gerra Zibilaren pertsonaiak, lekuak eta objektuak. Guduzelai baten mikrohistoriaren bidez: San Pedro mendia.

12:05 Amaia Elizalde e Ismael Manterola: Gerra Zibila Euskal Herrian memoria leku(ar)en inguruko arte publikoa: hausnar- keta kritiko bat.

12:25-12:50 EZTABAIDA

 

 

LEKUA : Letren Fakultatea  (Gradu Aretoa)

 3. Mahaia: Políticas de memoria

Moderatzailea: Coro Rubio (UPV/EHU)

16:00 Fernando Martínez Rueda: La memoria de la Guerra Civil en el nacionalismo vasco de posguerra a través de Telesforo Monzón.

16:20 Pedro Barruso: “Caídos” y “mártires”. Políticas de memoria y conmemoración durante el primer franquismo en Guipúzcoa (1936-1945).

16:40 Antón Pérez: La memoria de la Guerra Civil en Bilbao.

17,00-17,15 ATSEDENALDIA

17:20 Aitor Lizarazu: Mola en Bilbao. La estatua de la discordia.

17:40 Josu Hernando e Iñaki Etxaniz: La vivienda y la cohabitación en las capitales vascas tras la Guerra Civil española.

18:00-18:30 EZTABAIDA

 

 Ostirala, maiatzak 26 

 LEKUA: Fundación Sancho el Sabio Fundazioa (Vitoria-Gasteiz)

 4. Mahaia: Prensa e intervención extranjera

Moderatzailea: Virginia López de Maturana (UPV/ EHU)

10:00 Romina De Carli: La cuestión religiosa vasca en la prensa católica inglesa.

10:20 Iker Saitua: “Forjemos las condiciones de la moral del ataque”: caricaturas antifascistas en los periódicos Eguna y Euskadi Roja durante la Guerra Civil en el País Vasco.

10:40 Aritza Saenz del Castillo: “¡Mujer no quieras pecar más!” La institucionalización de un modelo de mujer a través de la prensa local.

10:40-11:00 ATSEDENALDIA

11:00-11:20 Xabier Herrero Acosta y Josu Santamarina: Im Lande der Basken. Vicisitudes de la Legión Cóndor durante la Guerra Civil (1936-1937).

11:20-11:40 Íñigo Gómez: La Marina alemana en el País Vasco (1936-1939).

11:40-12:00 EZTABAIDA

 

12:00 Amaiera hitzaldiaJosé  Luis de la Granja (UPV/EHU): Los padres fundadores de Euskadi en la Guerra Civil: José Antonio Aguirre e Indalecio  Prieto.

12,45-13,30 Sancho el Sabio Fundazioak antolaturiko Gerra Zibila Sancho el Sabio Fundazioaren funtsetan erakusketaren bisita gidatua

0001 (9)

0002 (3)

0001 (10)